14 de diciembre de 2008

PEÑA 21/12/09


Ibilbideari hasiera emateko Zangotzako herrialdeetara hurbildu behar da, herri honetatik 4 km etara Gabarderal aurkitzen da, kolonizatze herria, Bardeetako ubideak dituen ureztapenen ondoan sortua.Behitegi eta oinetxe itxurazko etxea atzean utzi ondoren, etxe txuru baten ondoan bide bat azaltzen da, abelbide baten aztarna eta Peña herriko sarbidea eratzen zuena. Peña despopulatutako herri bat da, naiz eta ezin esan utzirik dagoenik, San Martin de Tours-eko eliza eta beste hainbat eraikuntzak ere birgaitzen hari zirelako.Une honetan histori pixka bat egitea komeni da Peña eta bere gazteluko garrantzia ikusteko, hau, Nafarroa eta Aragoiko erreinuen arteko zainketa babeslekua, etengabeko gatazkatxoengatik astindutako lurraldean. Gazteluaren aztarna bezela lautadaren goi partean bere babes dorreen hondarrak azaltzen dira.Bidera itzulita, hau hasiera batean lur lauetik igarotzen da. Tarte hau pasata goibehe metroak irabazten doaz, eta hostoek uzten gaituztenean Peñako despoblaketa ikusiko dugu. Bertara behin iritsita, herriak inguratzen duen amildegitik paseatzen denbora hartzea komenigarria da. Gazteluko dorreraino igo eta hilerria agertzen zaigu. Hemen pilotu ingeles bat oroitarazten duen hilarria aurkitzen da, zein bigarren mundu gerra bitarteko miaketa misio batean Peñan lur jotzera etorri izan zena. Bukatzeko ibilbide honen azken erakargarritasun bezela anakronismoa dago, hau zoritxarrez mendi honetan ematen delarik.Peñako gailurra lur pribatuan dago. Gailurrera iristeko baimena eskatu behar da.Burdin hesia behin pasata ezpelditik igarotzen den bide bat dago, zaintze bidea iragan egiten du eta altuera irabazten doalarik. Pixkanaka pixkanaka landaretza gutxitzen hasten da eta gandor lautadan bistak zoragarriak dira Aragoiko lurren gain. Tontorra Zangotzako Santa Mariaren eliza agertarazten duen buzoi batengatik gailurraratua dago.

Para iniciar la excursión hay que acercarse a tierras de Sangüesa, a 4 Km. de esta localidad se encuentra Gabarderal, pueblo de colonización, creado junto a los regadíos del canal de las Bardenas. Una vez dejada atrás una vaquería y una casa de aspecto solariego, junto a una casa blanca surge una pista, vestigio de una cañada y que constituía el acceso al pueblo de Peña. Peña es un pueblo despoblado, aunque no se pueda decir que este abandonado pues la iglesia de San Martín de Tours como otras construcciones más se estaban rehabilitando.En este momento conviene hacer un poco de historia para ver la importancia de Peña y su castillo, ya que este, era una de las fortificaciones de vigilancia entre los reinos de Navarra y de Aragón en una tierra sacudida por escaramuzas continuas. Como vestigio del castillo en la parte superior de la meseta se alzan los restos de su torres defensivas.De vuelta al camino, este transcurre en una primera parte por terreno llano. Pasado este tramo comienza a ganarse metros de desnivel y cuando la fronda nos lo permita veremos el despoblado de Peña. Una vez llegado a este conviene tomarse su tiempo paseando por el barranco que bordea el pueblo, encaramarse a la torre del castillo y asomarse al cementerio en el que se encuentra la lapida que recuerda a un piloto inglés que en una misión de reconocimiento durante la II guerra mundial vino a estrellarse a Peña. Para terminar como último atractivo de esta excursión esta el anacronismo que por desgracia se da en este monte. La cima de Peña se encuentra en terreno privado. Hay que pedir permiso para poder acceder a la cima.Una vez traspasada la verja hay un camino que se abre paso por el bojedal, cruza la pista de vigilancia y gana altura. Poco a poco la vegetación comienza a remitir y ya en la meseta cimera las vistas son magníficas sobre los terrenos del Aragón. La cima se encuentra coronada por un buzón que representa la iglesia de Santa Maria de Sangüesa.

No hay comentarios: